بررسی نشانه‌های علاقه شناختی به منظور افزایش مشارکت و یادگیری دانش‌آموزان در آموزش شیمی
کد مقاله : 1181-CHEMCONF7
نویسندگان
رسول عبداله میرزایی *، مهلا عبدلی
دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی
چکیده مقاله
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر و کاربرد نشانه‌های علاقه شناختی به‌عنوان یک راهبرد مبتنی بر شواهد، برای ارتقای تعامل دانش‌آموزان، تحریک کنجکاوی و بهبود کیفیت یادگیری در آموزش درس شیمی صورت گرفت. این تحقیق به روش مرور نظام‌مند انجام شد. مقالات مرتبط با کلیدواژه‌های «علاقه شناختی» و «آموزش» که در بازه زمانی ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۵ منتشر شده بودند، از پایگاه‌های معتبر علمی جستجو، انتخاب و تحلیل شدند. تحلیل مقالات منتخب نشان داد که نشانه‌های علاقه شناختی از جمله پرسش‌های انگیزشی، معماها، تعارضات شناختی، و مثال‌هایی مرتبط با دنیای واقعی، با فعال‌سازی مسیرهای عصبی مرتبط با پاداش در مغز، باعث آزادسازی دوپامین شده و انگیزش درونی و تداوم یادگیری را تقویت می‌کنند. این نشانه‌ها در دو دسته کلی عاطفی (مانند تعامل همدلانه معلم) و شناختی (شامل سازمان‌دهی محتوای درسی و ارائه مثال‌های کاربردی) طبقه‌بندی می‌شوند. ادغام راهبردی این نشانه‌ها در آموزش شیمی، به‌ویژه با تأکید بر پیوند مفاهیم علمی به زندگی واقعی و انجام فعالیت‌های عملی، نقشی حیاتی در کاهش بی‌علاقگی دانش‌آموزان و بهبود مشارکت فعال آنان دارد. استفاده هدفمند از نشانه‌های علاقه شناختی به معلمان شیمی امکان می‌دهد کلاس‌های درسی خود را از یک محیط مبتنی بر انتقال صرف اطلاعات، به فضایی مملو از کاوشگری و تفکر فعال تبدیل کنند. این تغییر رویکرد، نه تنها نقش معلم را به یک طراح تجربه یادگیری ارتقا می‌دهد، بلکه همچنین زمینه‌ساز ایجاد کلاس‌های کنجکاوی‌محوری می‌شود که در آن دانش‌آموزان نقش سازندگان فعال دانش را ایفا می‌کنند و فرآیند یادگیری عمیق و پایدار را تجربه می‌کنند.
کلیدواژه ها
نشانه‌های علاقه شناختی، آموزش شیمی، تعامل دانش‌آموزان، کنجکاوی، یادگیری فعال، مرور نظام‌مند.
وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر