کاربست رویکرد سازنده‌گرا در آموزش شیمی «زمینه‌سازی برای یادگیری معنادار و پایدار مفاهیم علمی»
کد مقاله : 1229-CHEMCONF7 (R1)
نویسندگان
بتول بصیری *
استادیار گروه آموزش علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی 889 – 14665 ، تهران، ایران
چکیده مقاله
آموزش شیمی به عنوان یکی از دروس بنیادین علوم تجربی، در سال‌های اخیر با چالش‌هایی چون سطحی‌بودن یادگیری، حفظ‌محوری و ضعف در درک مفاهیم انتزاعی روبه‌روست. یکی از رویکردهای نوین برای غلبه بر این چالش‌ها، رویکرد سازنده‌گرا است که یادگیری را فرایندی فعال، اجتماعی و بازتابی می‌داند و بر نقش یادگیرنده در ساخت معنا تأکید دارد. در همین راستا هدف پژوهش حاضر، تحلیل مبانی نظری و کاربردی رویکرد سازنده‌گرا در آموزش شیمی و تبیین نقش آن در ایجاد یادگیری معنادار و پایدار مفاهیم علمی است. نتایج نشان داد که اصولی همچون فعال‌سازی دانش پیشین، یادگیری از طریق تجربه، تعامل اجتماعی و بازتاب‌نگری، بنیان اصلی آموزش سازنده‌گرا در شیمی را تشکیل می‌دهند. این اصول با اهداف آموزشی درس شیمی از جمله درک مفاهیم، حل مسئله و کاربرد دانش در زندگی واقعی هم‌راستا هستند. بررسی‌ها همچنین آشکار ساخت که اجرای سازنده‌گرایی سبب افزایش عمق یادگیری، پایداری مفاهیم و ارتقای انگیزش علمی می‌شود. در عین حال، محدودیت‌های زمانی، کمبود امکانات و تداوم الگوهای ارزشیابی سنتی از موانع اصلی اجرای آن به شمار می‌آیند. پیشنهاد می‌شود برنامه‌های درسی شیمی با کاهش محتوای نظری و تقویت فعالیت‌های کاوش‌محور بازطراحی شوند. همچنین آموزش حرفه‌ای مدرسان و دانشجومعلمان در زمینه‌ی طراحی تدریس سازنده‌گرا، استفاده از شبیه‌سازهای دیجیتال و جایگزینی ارزشیابی تکوینی به جای آزمون‌های پایانی می‌تواند اجرای مؤثر این رویکرد را تسهیل کند. دانشگاه فرهنگیان با تمرکز بر پرورش معلمان بازتاب‌نگر و خلاق می‌تواند زمینه‌ساز تحقق واقعی یادگیری معنادار در آموزش شیمی باشد.
کلیدواژه ها
آموزش شیمی، رویکرد سازنده‌گرایی یادگیری معنادار، ، یادگیری پایدار، دانشگاه فرهنگیان
وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر